انواع صورتحساب های الکترونیکی سامانه مودیان براساس موضوع و ماهیت

صورتحساب‌های الکترونیکی بعد از تصویب قانون سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی جایگزین فاکتورهای کاغذی شدند. صورتحساب های الکترونیکی با استفاده از شماره مالیاتی منحصربه‌فرد، به‌صورت دیجیتالی در سامانه مودیان ثبت می‌شوند. این شماره یکتا توسط سامانه به هر صورتحساب اختصاص می‌یابد، درحالی‌که در گذشته، مودیان مالیاتی فاکتورها را به‌صورت دستی شماره‌گذاری می‌کردند. برخلاف فاکتورهای کاغذی سنتی که تنها بین خریدار و فروشنده رد و بدل می‌شد، صورتحساب‌های الکترونیکی در حافظه مالیاتی ذخیره می‌شوند و از این طریق یکپارچگی بیشتری به فرآیند مالیاتی اضافه می‌کنند. صورتحساب های الکترونیکی باید به کارپوشه ی سامانه مودیان انتقال داده شوند تا سازمان امور مالیاتی بتواند صورتحساب ها را بررسی کند به همین دلیل مودیان جهت ارسال صورت حساب ها باید از پلتفرم واسطی جهت این کار استفاده کنند چرا که خود سامانه مودیان قابلیت پشتیبانی از تمامی الگوهای صورتحسابی را ندارد به همین دلیل شرکت های استارت آپ نرم افزار صدور صورتحساب الکترونیکی را طراحی کردند تا مودیان بتوانند از طریق اتصال نرم افزار واسط به سامانه مودیان  صورتحساب های خود را به سامانه مالیاتی ارسال کنند.

انواع صورتحساب های الکترونیکی برای ارسال به سامانه مودیان

صورتحساب‌های الکترونیکی با توجه به تنوع معاملات و نیازهای مختلف کسب‌وکارها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

صورتحساب الکترونیکی نوع اول

این نوع صورتحساب به‌منظور ثبت دقیق معاملات و ارائه اطلاعات کامل خریدار و فروشنده طراحی شده است. ویژگی‌ها و جزئیات این صورتحساب شامل موارد زیر می‌باشد:

• ثبت اطلاعات هویتی طرفین معامله، شامل شناسه ملی، کد اقتصادی، کد پستی و شماره ثبت خریدار و فروشنده.
• مناسب برای معاملات نقدی و نسیه.
• امکان محاسبه مالیات بر ارزش افزوده و استفاده خریدار از آن به‌عنوان اعتبار مالیاتی.
• طراحی استاندارد در نرم‌افزارهای واسط،  امکان تکمیل سریع و ساده اطلاعات را فراهم می‌کند.

این نوع صورتحساب برای اصناف و فعالیت‌هایی که نیاز به ارائه جزئیات کامل معامله دارند، اجباری است. اصناف زیر برای صدور صورتحساب های الکترونیکی از الگوی نوع اول پیروی میکنند.

صورتحساب الکترونیکی نوع اول، با توجه به نوع فعالیت کسب‌وکار، شامل الگوهای مختلفی است که جزئیات دقیق معاملات را ثبت می‌کنند.همچون:

1. صورتحساب فروش ارز (مختص صرافی‌ها)

• شامل جزئیات کامل فروش ارز، نرخ تبدیل، و نوع ارز.
• اطلاعات هویتی خریدار و فروشنده در این الگو اهمیت ویژه‌ای دارد.

2. صورتحساب طلا، جواهر و پلاتین

• مختص فروشندگان طلا و جواهر.
• درج جزئیاتی مانند وزن، عیار، و نوع طلا یا جواهر.
• شامل محاسبه مالیات و عوارض مرتبط با این کالاها.

3. صورتحساب قرارداد پیمانکاری

• مناسب برای معاملات مرتبط با پروژه‌های پیمانکاری.
• ثبت جزئیات قرارداد، مراحل پرداخت، و مالیات‌های مربوطه.

4. صورتحساب قبوض خدماتی

• ویژه شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات عمومی مانند آب، برق، گاز، تلفن و اینترنت.
• طراحی شده برای ثبت و ارائه قبوض خدماتی.

5. صورتحساب بلیط هواپیما

• مختص فروش بلیط هواپیما.
• شامل اطلاعات پرواز، مشخصات مسافر، و مالیات خدمات حمل‌ونقل هوایی.

6. صورتحساب صادرات

• مناسب برای فروش کالا یا خدمات به خارج از کشور.
• معمولاً بدون مالیات بر ارزش افزوده.
• شامل جزئیات مرتبط با صادرات مانند اطلاعات گمرکی.

این الگوها به‌صورت استاندارد در نرم‌افزارهای صدور صورتحساب طراحی شده‌اند و کاربران می‌توانند با ورود اطلاعات، صورتحساب‌های موردنیاز خود را به‌سادگی ایجاد و ثبت کنند.

صورتحساب الکترونیکی نوع دوم

صورتحساب الکترونیکی نوع دوم برای معاملات نقدی ساده طراحی شده است و بیشتر در مواردی استفاده می‌شود که نیازی به ثبت جزئیات خریدار یا مشخصات کالا و خدمات وجود ندارد. ویژگی‌های اصلی این نوع صورتحساب عبارت‌اند از:

ویژگی‌ها و کاربردها

• سادگی و سرعت در ثبت معاملات:

تنها مشخصات فروشنده و مبلغ معامله ثبت می‌شود.

نیازی به وارد کردن اطلاعات خریدار (مانند نام، کد ملی یا کد اقتصادی) نیست.

• مناسب برای کسب‌وکارهای خرد و فروش مستقیم به مصرف‌کنندگان نهایی:

عمدتاً در فروشگاه‌های کوچک، غرفه‌های فروش، و معاملات روزمره استفاده می‌شود.

• محدودیت در استفاده از اعتبار مالیاتی:

به دلیل عدم ثبت اطلاعات خریدار، امکان استفاده از مالیات بر ارزش افزوده به‌عنوان اعتبار مالیاتی برای خریدار وجود ندارد.

• صادر شدن تنها برای معاملات نقدی:

این صورتحساب برای معاملات نسیه یا سایر شرایط پرداخت کاربرد ندارد.

صورتحساب الکترونیکی نوع سوم

صورتحساب الکترونیکی نوع سومهمان رسیدهایی است که از دستگاه خودپرداز دریافت می شود و دارای اطلاعات مخدودی می باشد و اطلاعاتی از خریدار وجود ندارد این نوع صورتحساب به‌صورت خودکار در سامانه مودیان ثبت می‌شود و به‌عنوان گزارش رسمی فروش شناخته می‌شود. ویژگی‌های کلیدی این صورتحساب عبارت‌اند از:

ویژگی‌ها و کاربردها

• این صورتحساب به‌طور مستقیم از طریق دستگاه کارتخوان یا درگاه پرداخت به سامانه ارسال می‌شود.

• جزئیاتی مانند نام، کد ملی یا کد اقتصادی خریدار در این نوع صورتحساب درج نمی‌شود.

• برخلاف رسیدهای سنتی، هر صورتحساب نوع سوم دارای شماره مالیاتی یکتا است که توسط سامانه مودیان تولید می‌شود.

• مناسب برای کسب‌وکارهایی که از دستگاه‌های پرداخت آنلاین یا حضوری استفاده می‌کنند.

انواع صورتحساب های الکترونیکی بر اساس ماهیت

صورتحساب الکترونیکی اصلی :

صورتحساب الکترونیکی اصلی، همان‌طور که از نام آن پیداست،  مهم‌ترین نوع صورتحساب محسوب می‌شود و معادل فاکتورهای فروش رسمی در گذشته است. این صورتحساب به‌عنوان پایه‌ای‌ترین ابزار ثبت معاملات، با هر معامله جدید صادر می‌شود و تمامی جزئیات مرتبط با معامله از جمله اطلاعات خریدار و فروشنده، مشخصات کالا یا خدمات، مبلغ معامله و مالیات‌های مرتبط را شامل می‌شود. صدور این صورتحساب به‌صورت مستقیم در سامانه مودیان انجام می‌گیرد و به‌عنوان ثبت رسمی معامله در حافظه مالیاتی ذخیره می‌شود.

کاربرد اصلی این نوع صورتحساب در معاملات روزمره فروش کالا و خدمات است و به دلیل جامعیت اطلاعات، مرجعی برای صدور سایر انواع صورتحساب‌ها مانند صورتحساب‌های اصلاحی و ابطالی به شمار می‌آید.

صورتحساب الکترونیکی اصلاحی: