روزنامه لازم، داریم، اما نه برای خواندن!

به گزارش هانسی، به نقل از جوان آنلاین: «یه کم روزنامه میاری، هفته دیگه جابه‌جایی داریم!»، «ببین زودتر رزرو می‌کنم، یه کم شب عیدی برامون روزنامه بیار!»، «عزیزم روزنامه داری برای کف کابینت‌هام می‌خوام!»، «روزنامه‌هاتونو نمی‌خوای بیار کارگاه لازممون میشه برای رنگ کردن»، «عه روزنامه‌هاتونو نمی‌خوای بده ببریم لازم میشه واسه‌تر و تمیزی خونه»، «شنیدم تو روزنامه کار می‌کنی، اضافه داری بیار جاش سبزی رایگان ببر!»، «یه خرده از این روزنامه‌ها بدید برای زیر قفس پرنده‌ها»، «روزنامه دارید برای چسباندن پشت شیشه، صبح‌ها آفتاب اذیت می‌کنه.»

این جملات را روزنامه‌نگاران زیاد می‌شنوند! کم پیش می‌آید کسی به آن‌ها بگوید که روزنامه را صرفاً برای مطالعه برایمان بیاور، اما همه برای کارهای حاشیه‌ای سر یک برگ روزنامه سر و دست می‌شکنند! در واقع برای هر کاری جز خواندن! روزنامه در زمان ظهورش تحول عظیمی در دنیای ارتباطات با خود به دنبال داشت. گفته می‌شود نخستین روزنامه منتشر شده در دنیا بیش از ۴۰۰ سال سن دارد، اما تولد روزنامه در ایران برمی‌گردد به ۱۹۰ سال قبل، زمانی که اولین روزنامه به اسم «کاغذ اخبار» به مدیریت میرزا صالح شیرازی روانه کوچه بازار شد. روزنامه‌ها یکی یک دانه دنیای رسانه و ارتباطات بودند و همین دردانگی روزنامه‌ها اوضاع‌شان را خوب رونق داده بود، اما با گذشت زمان، رسانه‌های جمعی یکی پس از دیگری متولد شدند و با آمدن اینترنت و فضای مجازی، روزنامه‌ها هم به ظاهر کمرنگ و کمرنگ‌تر شدند. با این وجود هنوز روزنامه‌فروشی‌ها پذیرای روزنامه‌هایی است که با اسامی و عناوین گوناگون چاپ می‌شوند. البته هنوز هم هستند کسانی که بوی روزنامه کاغذی برایشان حس و حال دیگری دارد، اما نه صرفاً برای خواندن اخبار، بلکه برای آگاهی بیشتر و قدرت تحلیل و ارزیابی وضعیت موجود در جامعه در همه ابعاد. در عصر حاضر که خبرها در ثانیه و لحظه در شبکه‌های اجتماعی بین افراد دست به دست می‌شود، کارکرد روزنامه صرفاً انتقال اخبار نیست و تلاش متولیان آن هم این نیست که فقط خبری را به دیگران منتقل کنند. در فیلم‌ها و سریال‌ها می‌بینیم که طرف در حال شیشه پاک‌کردن است و یک خبر حوادثی می‌خواند یا مثلاً در حال ظرف جمع‌کردن یک تیتر جذاب می‌بیند و می‌خواند، اما روزنامه‌های امروزی کمترین محتوای این چنینی و خبری را در خود جای می‌دهد، مگر اخبار مهم که باز هم همان اخبار بدون ارزش افزوده نوشته نمی‌شود. در واقع وجه تمایز روزنامه‌های امروز با دیروز در همین است. روزنامه‌های دیروز حجمی از خبر را در خود جای می‌دادند. امروز در لحظه خبرهایی که قدیم‌ترها حتی در روزنامه نمی‌خواندیم و کسی آن را نمی‌نوشت را به صورت مصور در شبکه‌های اجتماعی می‌بینیم و دست به دست می‌کنیم و حتی قادر هستیم از یک واقعه و رویداد ساده، بحران بسازیم و بر عکس با افکار عمومی جمعی از یک فاجعه بزرگ جلوگیری کنیم. 

این خاصیت همان ابزارهای جدیدی است که صبح تا شب در دست‌مان است، حتی اگر نخواهیم هم مطلع می‌شویم. آن دوران که آگهی گمشده و پیام تسلیت را در صفحات روزنامه دنبال می‌کردیم، گذشت. امروز صفحات روزنامه با اضافه کردن ارزش‌افزوده قدرت تحلیل و ارزیابی به خواننده خود می‌دهد. متأسفانه ما هنوز هم در فیلم‌های سینمایی و سریال‌ها شاهد هستیم که خبرنگار را صرفاً یک آدم کم‌سواد و پادو و به اصطلاح عامیانه فضول نشان می‌دهند که صرفاً برای کسب درآمد و پرکردن صفحات یا مطرح ساختن خود درصدد کسب اطلاعات است، اما خبرنگار امروزی به جز کنجکاوی، ویژگی‌های دیگری دارد که او را از سایر افراد متمایز می‌کند. می‌نویسیم خبرنگار و روزنامه‌نگار، خبرنگار و خبرنگاری، اما شما بخوانید پرسشگر، تحلیلگر، توان ارتباط‌گیری مناسب با سایر افراد، کار و تلاش شبانه‌روزی، استقلال فکری و توانمندی در تشخیص و جدا کردن اطلاعات مهم از غیر! حسب همین ویژگی‌ها شما می‌توانید در روزنامه‌ها و حتی سایر نشریات آگاهی خود را بالا ببرید، اما باز هم باید گفت با فرض هانسی تأییدزدن به تمامی این موارد، اما همچنان بسیاری از ما بابت هر چیزی پول می‌دهیم، الا همین خرید روزنامه و کتاب. حتی برایمان عجیب است که باید فلان مجله را ۲۰۰ هزار تومان خریداری کنیم، در حالی که همان مبلغ را به سادگی برای خرید بستنی و شکلات خرج می‌کنیم. جالب این است که همین ما اگر هر مجله و نشریه‌ای را در محل کارمان به صورت رایگان توزیع کنند باز هم برای آن سر و دست می‌شکنیم، اما برنامه‌ای مشخص برای مطالعه روزانه قرار نمی‌دهیم.

پایان خبر هانسی