فرهاد قائمیان: هنر تبدیل به اصلی ترین سلاح مؤثر برای مبارزه شده است

به گزارش هانسی فرهاد قائمیان ـ بازیگر سینما وتلویزیون ـ اظهار کرد: هنر همواره با وجود تفاوت های فراوان و تنوع قومیت های گوناگون در قالب یک رسانه جریان ساز و جهانی بیانگر احساس و اندیشه ای بوده که بدون توجه به مرزهای جغرافیایی توانسته با جوامع و تمدن های مختلف ارتباط برقرار کرده و آن ها را تحت تاثیر خود قرار دهد.

وی گفت: هنر به مثابه رسانه ای قدرتمند با تمام ابزارها و توانمندی هایش تغییرات شگرفی را در زیست انسان ها ایجاد کرده که تانل در این بُعد و توجه تغییرات فرهنگی و اجتماعی در این زمینه تأمل برانگیز است.

این هنرمند پیشکسوت با تاکید بر لزوم توجه و تاکید بر گنجینه ی غنی ادبیات و فرهنگ و ارزش های دینی ایران بر لزوم استفاده از ابزار هنر در مسیر حفظ و پاسداشت این گنجینه تاکید کرد.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر شاهدیم به واسطه برخی بدخواهی ها و کج اندیشی های تمامیت خواهانه فرهنگ بیگانه و مهاجمی که شکوفایی و بالندگی فرهنگ و هنر تمدن های بزرگ و دارای ریشه را نشانه رفته “هنر” تبدیل به اصلی ترین سلاح مؤثر برای مبارزه شده تا ارزش های اصیل دینی و تمدنی کشورهای اسلامی به ویژه ایران را به حاشیه براند.

قائمیان با اشاره به پیشینه ای بسیار ارزشمند مبتنی بر آموزه های الهی و عرفانی ایران به پشتوانه سیره و روش ائمه اطهار (ع) پیام آور راستین هنر متعهد اشاره کرد و سیره رضوی را به عنوان خوان نعمت ایران زمین بهترین منبع برای خلق اثر در کنار دیگر مبانی دینی قلمداد کرد.

وی با بیان اینکه  هنر رسالتی عظیم برای انتقال مفاهیم انسانی به دنیای معاصر دارد متذکر شد: هنر در واقع می بایست روشن کننده مسیری باشد که به واسطه رویدادهای مؤثر و جریان ساز نقش مهمی در اعتلای مفاهیم انسان دوستانه صلح طلبانه و عدالت خواهانه اهل بیت(ع) ایفا کند.  

مدیر بیست ویکمین جشنواره فرهنگی هنری امام رضا علیه السلام  با اشاره به عبور از مسیر بیست ساله این جشنواره نیز گفت: این مهم در قالب جشنواره ها و رویدادهای موثر تلاش کرده تا با توجه به ظرفیت ها و امکانات محدود خود بازوی قدرتمندی برای عرضه مفاهیم والا و سیره فرهنگ و معارف رضوی در تمام کشور و حتی دیگر کشورها باشد.

وی تاکید کرد: جشنواره رضوی با اهداف و کارویژه های شاخصی که مدنظر دارد مسیری پر از عطر و ارادت را از نام نامی علی ابن موسی الرضا (ع) که سرشار از برکت و هانسی و مهرورزی به واسطه دریچه و گستره «هنر» است رقم زده و در این مسیر در تلاش است به اهداف نشر و ترویج فرهنگ رضوی بیش از پیش کمک رسان باشد.

برای فاصله گرفتن از کلیشه ها نیازمند اراده و نگاه خلاق هستیم

سید جواد شرافت ـ شاعر ـ با اشاره به ظرفیت های غنی شعر رضوی گفت: شعر رضوی می تواند آینه ای از معارف متنوع و عمیق مرتبط با حضرت امام رضا (ع) باشد.

وی افزود: ما در کشوری زندگی می کنیم که از نعمت حضور حرم مطهر امام رضا(ع) بهره مند است و این از بزرگ ترین موهبت های الهی برای ایران عزیز است لذا بسیاری از ما خاطراتی شیرین و معنوی از زیارت داریم؛ بخشی از شعر رضوی می تواند بازتاب دهنده همین حس ها خاطرات حال خوش زیارت و فضای روحانی حرم رواق ها و ضریح مقدس باشد؛ فضایی که برای مردم بسیار جذاب و دوست داشتنی است و نوعی همدلی و فهم مشترک را میان مخاطبان ایجاد می کند.

شرافت خاطرنشان کرد: البته شعر رضوی صرفاً نباید به بیان خاطرات و حال وهوای زیارت محدود بماند. شعر رضوی گستره ای وسیع تر دارد که شامل مدح امام رضا (ع) بیان جایگاه والای ایشان تفسیر و شرح شاعرانه و هنرمندانه کلمات نورانی امام و همچنین بازتاب سیره مرام و ابعاد مختلف زندگی حرکت های اجتماعی و سیاسی و کرامات حضرت است.

این شاعر در ادامه تاکید کرد: اگر این ابعاد در شعر مورد توجه قرار گیرد شعر رضوی به شعری متنوع و غنی تبدیل می شود و می تواند معارف امام رضا (ع) را بهتر و بیشتر در جامعه جاری سازد.

شرافت در بخش دیگری از سخنان خود درباره نوآوری در شعر رضوی اظهار کرد: برای فاصله گرفتن از کلیشه ها و تکرار مضامین نیازمند اراده و نگاه خلاق هستیم. وی افزود: شاعر خلاق می تواند با تمرکز تفکر خلوت و تمرین به افق های تازه ای در شعر رضوی دست یابد. برخی شاعران ذاتاً خلاق اند و حتی در ساده ترین احساسات نیز نگاه متفاوتی دارند. نمونه بارز این خلاقیت را می توان در اشعار مرحوم قیصر امین پور دید؛ آنجا که در شعری با ردیف “تو را می شناسند” از مضامین تازه و نگاه نو بهره گرفته و پیوندی زیبا میان امام رضا (ع) و شهیدان برقرار کرده است.

وی ادامه داد: نوآوری می تواند هم در قالب و فرم و هم در محتوا اتفاق بیفتد. مثلاً استفاده از قالب هایی چون مثنوی طویل یا شعر نیمایی در شعر رضوی می تواند راهی تازه باشد.  

شرافت در ادامه ابراز کرد: از سوی دیگر ورود به مضامینی کمتر پرداخته شده مانند مناظرات علمی امام رضا (ع) ادعیه و روایات صادرشده از ایشان و حتی بازتاب حضور حضرت در ایران و تأثیر این حضور در تاریخ تشیع می تواند زمینه های جدیدی برای خلق شعر رضوی ایجاد کند.

این شاعر همچنین بر ضرورت تقویت دانش ادبی و معرفتی شاعران تأکید کرد و گفت: شاعر برای نوآوری نیاز دارد هم از نظر ادبی مهارت های خود را ارتقا دهد و هم از لحاظ معرفتی با آیات روایات سیره امام رضا (ع) و منابع مکتوب و رسانه ای آشنا باشد. این شناخت به او امکان می دهد حرف تازه ای در شعر رضوی بزند.  

وی اشاره کرد: در موضوع شهادت امام رضا (ع) که ظرفیت بالایی برای خلق مضامین دارد هنوز آن طور که باید و شاید شعرهای متنوع و عمیقی سروده نشده و نیاز است شاعران بیش از پیش به این عرصه ورود کنند.

شرافت ابراز امیدواری کرد: در کنار سرودن اشعاری درباره فضای حرم آن هم با نگاه تازه بتوانیم سایر مضامین مرتبط با امام رضا (ع) را نیز در شعر رضوی گسترش دهیم.  

به عقیده وی حتی خود زیارت نامه امام رضا (ع) می تواند الهام بخش حرف ها و نگاه های تازه باشد.

داستان های امام رضا (ع) در نمایش ورود کند

کاظم نظری ـ عضو شورای هنرهای نمایشی رضوی ـ گفت: احادیث قصه ها و داستان های هجرت این امام همام و مسیر حرکت ایشان و اوج و فرودها و فراز و نشیب هایی که در این زمینه داشتند به خوبی می تواند در پرده نمایش و خلق اثر ورود پیدا کند.

وی ادامه داد: به واسطه خلق چنین آثاری در حوزه رضوی می توان پند و اندرزهای ارزشمندی را برای بهره گیری در زندگی روزمره مردم و مخاطبان ارائه داد.

عضو شورای هنرهای نمایشی رضوی عنوان کرد: نویسندگان خیلی خوبی نیز به واسطه بنیاد امام رضا که چندین ساله جشنواره مهم سراسری و بین المللی موضوعی را برگزار می کند ارائه آثار فاخر داشته اند و لذا تولیدات ارزشمندی در این حوزه رقم خورده است.

وی با بیان اینکه تولیدات جشنواره های رضوی به خوبی در اختیار هنرمندان در استان ها و شهرهای مختلف قرار می گیرد خاطرنشان کرد: برنامه های متعددی که مدیرعامل بنیاد و همکاران این مجموعه طراحی کرده اند موجب شد که تولیدات فاخری در این زمینه تولید شده و ابتدا در استان های خودشان به اجرا درآید که مورد استقبال بینظیر مردم قرار گرفته است

نظری گفت: به واسطه اجرای عموم تئاترهای رضوی در این جشنواره مردم به نوعی با خصوصیات ویژگی ها دانش و قدرت و صلابت امام رضا(ع) آشنا می شوند و ارتباط برقرار می کنند.

وی با بیان اینکه حوزه هنرهای نمایشی کارکرد آموزشی هم دارد گفت: بنیاد به تبع از این کارکرد استفاده بهینه کرده و توانسته با برگزاری جشنواره های حوزه کودک و نوجوان نمایشنامه نویسی نمایش های صحنه ای و حرفه ای در سراسر کشور به خوبی عمل کند.

نظری با بیان اینکه همکاران بنیاد امام از فرهیختگان و اساتید دانشگاه و سیاست گذاران فرهنگی هستند تصریح کرد: در این مجموعه روال برگزاری جشنواره ها ارزیابی میشود و نقاط قوت و ضعف احصا می شود و بر همین اساس است که ریل گذاری این رویداد موضوع محور باعث شده بیش از ۳۰۰ تا ۴۰۰ نمایشنامه در حوزه رضوی تولید شود که سابقا همچنین میزانی وجود نداشت.

وی خاطرنشان کرد: این بنیاد با همفکری هنرمندان و مشاوران توانمند توانسته چنین جریان موضوع محور و پویایی را خلق کند؛ چراکه باید برای موضوع محور بود آثار هنری در کشور برنامه ریزی و سیاست گذاری شود و حوزه های پژوهشی و آموزشی آن نیز در استان ها فعال باشد.

نظری اضافه کرد: بنیاد امام رضا (ع) به واسطه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و آستانه قدس رضوی و سایر نهادهایی که این بنیاد رو حمایت می کند توانسته یک جریان باشکوه هنری را برگزار کند که در شأن این امام رئوفی است که در کشور ماست.

آثار این دوره از جشنواره آمیخته با نگاهی نو بود

مصطفی رحماندوست ـ شاعر و نویسنده پیشکسوت ـ هم گفت: با توجه به حضور در بخش داوری آثار این دوره از جشنواره شعر کودک و نوجوان رضوی باید بگویم شعرهایی که به عنوان داور خوانده ام از نظر فنی شعر متوسط به بالا بودند. او در ادامه بر اهمیت توجه به مضامین این آثار و دوری از تکرار تاکید کرد.

وی با تاکید بر لزوم توجه به نوآوری و گرایش به مضامین مورد نیاز نسل امروز جامعه به ویژه کودکان و نوجوانان تصریح کرد: گرایش به نوآوری و بهره گیری از مضامین به روز در خلق آثار رضوی حائز اهمیت است.

این شاعر و نویسنده گفت: برگزاری چنین جشنواره های بزرگی در بخش های مختلف اتفاق مبارکی است که در حول و هوش زندگی و حرم امام رضا (ع) اجرا می شود.

وی با بیان اینکه همیشه بیم من از این بوده که این جشنواره تبدیل به کار تکراری مذهبی معمولی و سطحی شود و اثرگذاری خود را از دست بدهد تصریح کرد: الحمدالله طی دو سال اخیر در حوزه داوری شاهد بودم آثار خیلی خوبی به جشنواره رسیده که این افزایش کیفی آثار نشان از تفکر نو گردانندگان این رویداد است.

رحماندوست گفت: مسئولان جشنواره های رضوی باید واقف باشند جشنواره ای که دید نو و فکر نو داشته و به نیازهای مخاطبان امروز فکر کند مسلما کار نو و آثار نو و گیرا نیز ارایه خواهد کرد.

وی با بیان اینکه سال گذشته در این جشنواره آثار قوی و تازه ای دیدم که مایه امید است عنوان کرد: این آثار آمیخته با نگاه تازه هنری بودند که امیدوارم در ادوار آینده این نگاه نو حفظ شود و با شیوه های مختلف و ابزارهای متفاوت هنری به موضوع رضوی و شخصیت امام رضا علیه السلام پرداخته شود.

این شاعر و نویسنده پیشکسوت تاکید کرد: اگر این جشنواره در مسیر درست خودش همچنان حرکت کند و از عوام زدگی و سطحی نگری به دور باشد می تواند درگاهی برای خلق آثاری فاخر و اثرگذار در حوزه رضوی تبدیل شود.

شعر رضوی نیازمند نگاهی تازه و وحدت آفرین است

سعید سلمانپور  ـ از شاعران کشور ـ با اشاره به اهمیت محفل شعر ارادت در ارتقای جایگاه شعر آیینی گفت: محفل شعر ارادت ابتکاری مؤثر و خلاقانه در عرصه شعر آیینی است.  

وی گفت: ایرانیان همواره از موالیان خالص اهل بیت (ع) بوده اند و امام رضا (ع)  تنها امام معصومی است که مرقد شریفش خاک ایران را متبرک کرده است. از این رو زیارت مشهد مقدس و پیوند روحی و قلبی مردم ایران با این امام بزرگوار بخشی از هویت فرهنگی و دینی ملت ایران به شمار می رود. بر همین اساس لزوم ایجاد محفلی ویژه برای شعر رضوی احساس می شد.

وی ادامه داد: یکی از نقاط قوت محفل شعر ارادت این است که محدود به مکان خاصی نیست و دامنه آن سراسر کشور را پوشش می دهد. مطمئناً این محفل در معرفت افزایی شاعران رضوی نقش مهمی ایفا خواهد کرد و تلاش می کند شعرهای پرشور رضوی از حکمت و معارف رضوی بیش از پیش بهره مند شوند.

سلمان پور ابراز امیدواری کرد این رویکرد تنها به شعر رضوی محدود نخواهد ماند و به سایر حوزه های شعر آیینی کشور نیز گسترش خواهد یافت.

این شاعر و طنزپرداز درباره محورهای محتوایی مهم برای شعر رضوی گفت: با توجه به شرایط سیاسی امروز جهان و تلاش دشمنان برای ضربه زدن به وحدت مسلمانان و اختلاف افکنی بین شیعه و سنی یکی از مهم ترین ابعاد شخصیتی امام رضا (ع) که باید در اشعار برجسته شود تأکید آن حضرت بر حفظ امت واحده و همگرایی امت اسلام است.  

وی ادامه داد: جایگاه والایی که اهل سنت در طول تاریخ برای ایشان قائل بوده اند و حضور پررنگ زائران اهل سنت از ایران و کشورهای دیگر در حرم مطهر اهمیت این بُعد شخصیتی امام رضا (ع) را دوچندان می کند.

وی درباره نوآوری در شعر رضوی افزود: نوآوری در شعر رضوی همچون هر موضوع دیگر قبل از هر چیز به نگاه تازه و جست وجوگر شاعر بستگی دارد؛ این که شاعر چگونه از زاویه ای جدید و بدیع به این موضوع نگاه کند.

این شاعر ادامه داد: همین تغییر زاویه و کشف منظرهای نو اگر با خلاقیت همراه شود نوآوری های مؤثری را در شعر رضوی رقم خواهد زد. از سوی دیگر پرداختن به بخش هایی از فرهنگ رضوی که کمتر مورد توجه قرار گرفته اند نیز از منظر محتوایی نوعی نوآوری محسوب می شود.

پایان خبر هانسی