مراحل گرفتن انحصار وراثت

گواهی انحصار وراثت سندی قانونی است که وراث متوفی و سهم الارث هر یک از آن ها را تعیین می کند. برای دریافت این گواهی، باید مراحل گام به گام از جمله تهیه مدارک، ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی و پیگیری در شورای حل اختلاف را طی کرد تا در نهایت، امکان تقسیم قانونی ارث فراهم شود. این فرآیند، هرچند در ابتدا پیچیده به نظر می رسد، اما با آگاهی از گام ها و مستندات لازم، می توان آن را با اطمینان بیشتری پیمود.

با از دست دادن یکی از عزیزان، علاوه بر غم و اندوه فراوان، بازماندگان با مجموعه ای از مسائل حقوقی و اداری نیز روبرو می شوند که ساماندهی آن ها برای تعیین وضعیت اموال و دارایی های متوفی اهمیت بسیاری دارد. در این میان،

انحصار وراثت: تبیین مفهوم و ضرورت آن

فوت هر فرد، آثاری حقوقی به همراه دارد که مهم ترین آن ها، انتقال اموال و دارایی های باقی مانده از او به وراث است. این انتقال، که در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران به دقت تنظیم شده، نیازمند شناسایی وراث و تعیین سهم هر یک از آن ها است. اینجاست که مفهوم انحصار وراثت اهمیت پیدا می کند؛ فرآیندی که به موجب آن، گواهی رسمی صادر می شود که نام تمامی وراث قانونی و میزان سهم الارث آن ها را به صراحت مشخص می کند. این گواهی، ستون فقرات هرگونه اقدام حقوقی و مالی پس از فوت متوفی به شمار می رود.

چیستی گواهی انحصار وراثت و کاربردهای آن

گواهی انحصار وراثت، در واقع برگه شناسایی رسمی و قانونی وراث است. این گواهی توسط مراجع قضایی (شورای حل اختلاف) صادر می شود و به طور دقیق مشخص می کند که چه کسانی در زمان فوت، از متوفی ارث می برند و سهم هر یک چقدر است. بدون این سند حقوقی، هیچ مرجع رسمی، اعم از بانک ها، اداره ثبت اسناد، اداره مالیات، شرکت ها و سایر نهادها، اقدام به نقل و انتقال اموال یا انجام امور مربوط به متوفی نخواهد کرد. کاربردهای این گواهی بسیار گسترده است، از جمله:

• معاملات مربوط به اموال متوفی (مانند فروش ملک، خودرو یا سهام)
• تقسیم قانونی اموال منقول و غیرمنقول
• دریافت وجوه سپرده شده در بانک ها یا صندوق های قرض الحسنه
• انتقال سهام و اوراق بهادار
• تعیین تکلیف بیمه های عمر و غرامت فوت
• حل و فصل اختلافات احتمالی میان وراث بر سر سهم الارث
• پرداخت بدهی ها و دیون متوفی یا دریافت مطالبات او

چرایی ضرورت دریافت گواهی انحصار وراثت

ضرورت دریافت گواهی انحصار وراثت از جنبه های مختلفی قابل بررسی است. اولین و مهم ترین دلیل، ایجاد شفافیت و مشروعیت قانونی در فرآیند تقسیم ارث است. این گواهی از بروز اختلافات احتمالی در آینده جلوگیری می کند و حقوق هر یک از وراث را تضمین می نماید. تصور کنید بدون این سند، هر یک از وراث می توانند مدعی سهم بیشتری باشند یا حتی اشخاصی که وراث نیستند، ادعای ارث کنند. این سند، به عنوان یک مرجع رسمی، به تمامی این ابهامات پایان می دهد.

علاوه بر این، برای انجام هرگونه معامله یا اقدام حقوقی مربوط به اموال متوفی، ارائه این گواهی الزامی است. مثلاً اگر ورثه قصد فروش ملکی را داشته باشند، دفاتر اسناد رسمی بدون گواهی انحصار وراثت اقدام به ثبت معامله نخواهند کرد. در واقع، این گواهی به عنوان کلیدی برای گشایش تمامی قفل های حقوقی مربوط به ترکه متوفی عمل می کند و مسیر قانونی را برای مدیریت و تقسیم اموال هموار می سازد.

چه کسانی می توانند برای انحصار وراثت اقدام کنند؟

برای اقدام جهت دریافت گواهی انحصار وراثت، نیازی به حضور یا رضایت تمامی وراث نیست. قانون این امکان را فراهم کرده است که تنها یکی از وراث، به نمایندگی از سایرین، این فرآیند را آغاز کند. علاوه بر وراث، هر شخص ذینفع دیگری که نفع حقوقی در تعیین وراث داشته باشد، می تواند اقدام کند. این افراد ممکن است شامل بستانکاران متوفی یا افرادی باشند که طبق وصیت نامه، حقی بر اموال متوفی دارند. در صورتی که وراث به هر دلیلی قادر یا مایل به پیگیری این فرآیند نباشند، می توانند یک وکیل دادگستری را مأمور انجام این کار کنند. وکیل با وکالت نامه رسمی، کلیه مراحل را از ابتدا تا انتها پیگیری خواهد کرد و این امر می تواند به تسریع و دقت بیشتر در روند کار کمک شایانی کند.

انواع گواهی انحصار وراثت: محدود و نامحدود

فرایند انحصار وراثت با توجه به ارزش کلی دارایی های متوفی، به دو نوع اصلی تقسیم می شود: انحصار وراثت محدود و انحصار وراثت نامحدود. هر یک از این انواع، دارای رویه های خاص خود هستند که در زمان، مدارک و مراحل اداری با یکدیگر تفاوت هایی دارند. آگاهی از این تفاوت ها برای ورثه بسیار حائز اهمیت است تا بتوانند مسیر درستی را برای پیگیری پرونده خود انتخاب کنند.

انحصار وراثت محدود

گواهی انحصار وراثت محدود زمانی صادر می شود که ارزش کل دارایی های (ترکه) متوفی در زمان فوت، کمتر از یک سقف مشخص باشد. بر اساس قوانین جاری در سال 1403، این سقف

انحصار وراثت نامحدود

در مقابل، اگر ارزش کل دارایی های متوفی در زمان فوت،

تفاوت های اساسی میان انحصار وراثت محدود و نامحدود

تفاوت های کلیدی بین این دو نوع گواهی در جنبه های مختلفی از جمله ارزش ترکه، مراحل اداری و مدت زمان مورد نیاز برای صدور نمایان می شود. آگاهی از این تفاوت ها به ورثه کمک می کند تا از ابتدا مسیر درستی را انتخاب کرده و برای زمان بندی و هزینه ها برنامه ریزی دقیق تری داشته باشند.

ویژگی	انحصار وراثت محدود	انحصار وراثت نامحدود
ارزش ترکه	کمتر از 500 هزار تومان	بیشتر از 500 هزار تومان
انتشار آگهی	نیاز ندارد	نیاز به انتشار آگهی در روزنامه کثیرالانتشار دارد
مدت زمان تقریبی	حدود 10 روز تا 1 ماه	حدود 1 تا 3 ماه (به دلیل مهلت آگهی)
پیچیدگی فرآیند	ساده تر	پیچیده تر (به دلیل آگهی و ارزش بالاتر دارایی ها)
هزینه انتشار آگهی	ندارد	دارد (معمولا توسط شورای حل اختلاف پرداخت می شود)

مراحل گام به گام گرفتن انحصار وراثت: مسیری روشن

برای بسیاری از افراد، پیمودن مسیر قانونی انحصار وراثت ممکن است پر از ابهام و چالش به نظر برسد. اما در واقع، این فرآیند از چند گام مشخص و منطقی تشکیل شده است که با آگاهی از آن ها، می توان با آرامش بیشتری این راه را طی کرد. هر یک از این مراحل نیازمند دقت و جمع آوری مستندات خاصی است تا از توقف یا تأخیر در روند کار جلوگیری شود.

گام اول: آماده سازی مدارک پیش از ثبت دادخواست

پیش از مراجعه به مراجع قضایی، مهم ترین گام، جمع آوری و آماده سازی دقیق مدارک مورد نیاز است. تکمیل بودن این مدارک، سرعت و سهولت فرآیند را تا حد زیادی تضمین می کند.

دریافت گواهی فوت متوفی

اولین و اساسی ترین مدرک، گواهی فوت متوفی است. این سند به صورت رسمی تاریخ و علت فوت را تأیید می کند و بدون آن هیچ اقدامی برای انحصار وراثت قابل انجام نیست. این گواهی را می توان از سازمان ثبت احوال کشور دریافت کرد. در سال های اخیر، امکان

تهیه استشهادیه محضری

استشهادیه محضری یکی از مدارک کلیدی برای انحصار وراثت است، به ویژه برای گواهی های محدود. در این استشهادیه، تعدادی شاهد (معمولاً سه نفر) با حضور در دفاتر اسناد رسمی، گواهی می دهند که متوفی، غیر از افرادی که اسامی شان در فرم استشهادیه ذکر شده، وارث دیگری ندارد. این شهادت نامه باید در دفتر اسناد رسمی تنظیم و تأیید شود. شاهدان باید بالغ، عاقل و دارای اهلیت قانونی باشند و متعهد شوند که اطلاعات ارائه شده توسط آن ها صحیح است. این مدرک به شورای حل اختلاف کمک می کند تا از تعداد و هویت وراث اطمینان حاصل کند.

جمع آوری مدارک شناسایی متوفی و وراث

برای احراز هویت متوفی و تمامی وراث قانونی، ارائه مدارک شناسایی ضروری است. این مدارک شامل موارد زیر می شوند:

• شناسنامه باطل شده متوفی
• کارت ملی متوفی (در صورت وجود و امکان ارائه)
• شناسنامه و کارت ملی تمامی وراث (فرزندان، همسر، پدر و مادر متوفی)

تأمین این مدارک، از جمله کپی برابر اصل شده آن ها، از مراحل مهمی است که باید با دقت انجام شود.

تهیه عقدنامه متوفی

در صورتی که متوفی همسر داشته است، ارائه

وصیت نامه (در صورت وجود)

اگر متوفی

اظهارنامه مالیات بر ارث

بر اساس قوانین جدید مالیاتی، وراث ملزم به پرداخت مالیات بر ارث هستند، اما نیازی به ارائه

گام دوم: ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از جمع آوری و آماده سازی تمامی مدارک مورد نیاز، نوبت به مرحله رسمی و حقوقی فرآیند یعنی

مراجعه به دفتر خدمات قضایی

ورثه یا وکیل آن ها باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنند.

تنظیم و ثبت دادخواست صدور گواهی انحصار وراثت

در دفتر خدمات قضایی، باید فرم مخصوص

ثبت دقیق اطلاعات و پیوست کردن تمامی مدارک جمع آوری شده در مرحله اول، از جمله گواهی فوت و استشهادیه محضری، برای پیشبرد سریع و صحیح فرآیند انحصار وراثت حیاتی است.

پیوست کردن تمامی مدارک جمع آوری شده

تمامی مدارکی که در گام اول جمع آوری شده اند، باید به دادخواست پیوست شوند. این مدارک شامل گواهی فوت، شناسنامه ها و کارت های ملی متوفی و وراث، عقدنامه و وصیت نامه (در صورت وجود) و استشهادیه محضری می شوند. دقت در ارائه تمامی مستندات و اطمینان از کامل بودن آن ها، از اهمیت بالایی برخوردار است.

پرداخت هزینه های دادرسی و خدمات قضایی

در زمان ثبت دادخواست، ورثه باید

گام سوم: رسیدگی در شورای حل اختلاف و صدور گواهی

پس از ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی، پرونده به شورای حل اختلاف صالح ارجاع داده می شود تا مراحل رسیدگی و در نهایت، صدور گواهی انحصار وراثت انجام گیرد. این مرحله نقطه اوج فرآیند است و نیازمند پیگیری های لازم از سوی ورثه است.

ارسال پرونده به شورای حل اختلاف صالح و بررسی مدارک

پرونده ثبت شده از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی، به شورای حل اختلاف

انتشار آگهی در روزنامه کثیرالانتشار (فقط برای انحصار وراثت نامحدود)

همانطور که قبلاً اشاره شد، اگر ارزش دارایی های متوفی بیش از 500 هزار تومان (انحصار وراثت نامحدود) باشد، شورای حل اختلاف موظف است یک

مدت زمان انتظار قانونی پس از آگهی

پس از انتشار آگهی در روزنامه، قانون مهلت

صدور گواهی انحصار وراثت توسط شورای حل اختلاف

پس از طی تمامی مراحل فوق و اطمینان از عدم وجود مانع قانونی، شورای حل اختلاف

لیست جامع مدارک لازم برای انحصار وراثت 1403

جمع آوری دقیق و کامل مدارک، یکی از ارکان اساسی برای پیشبرد موفقیت آمیز فرآیند انحصار وراثت است. نقص در هر یک از این مستندات می تواند به تأخیر در صدور گواهی و تحمیل هزینه های اضافی منجر شود. در ادامه، لیستی جامع از تمامی مدارکی که وراث باید برای دریافت گواهی انحصار وراثت در سال 1403 تهیه کنند، ارائه شده است:

1. گواهی فوت متوفی: این سند توسط سازمان ثبت احوال صادر می شود و تاریخ و علت فوت را تأیید می کند.
2. شناسنامه باطل شده متوفی: پس از فوت، شناسنامه فرد باید باطل شود و نسخه باطل شده آن ارائه گردد.
3. کارت ملی متوفی: در صورت امکان، کارت ملی متوفی نیز باید به همراه سایر مدارک ارائه شود.
4. شناسنامه و کارت ملی تمامی وراث: اصل و کپی برابر اصل شده شناسنامه و کارت ملی تمامی وراث (پدر، مادر، همسر، فرزندان) الزامی است.
5. عقدنامه دائمی متوفی: برای اثبات رابطه زوجیت و تعیین سهم الارث همسر، ارائه عقدنامه دائمی متوفی ضروری است.
6. وصیت نامه (در صورت وجود): اگر متوفی وصیت نامه رسمی یا عادی داشته است، باید اصل یا رونوشت تأیید شده آن ارائه شود.
7. استشهادیه محضری: این استشهادیه باید در دفتر اسناد رسمی تنظیم شود و در آن سه شاهد بالغ و عاقل، منحصر بودن وراث به افراد معرفی شده را گواهی کنند.
8. گواهی مالیات بر ارث (جدیدترین قانون): بر اساس اصلاحات قانونی اخیر، دیگر نیازی به دریافت گواهی جداگانه مالیات بر ارث پیش از ثبت دادخواست انحصار وراثت نیست. وراث پس از دریافت گواهی انحصار وراثت و در زمان انتقال اموال، نسبت به تکمیل اظهارنامه مالیات بر ارث و پرداخت آن اقدام خواهند کرد.
9. مدارک مثبته مالکیت (در صورت لزوم): در برخی موارد، برای شناسایی دقیق اموال متوفی (مانند سند مالکیت ملک، بنچاق، مدارک خودرو، پروانه کسب و غیره)، ارائه این مدارک به شورای حل اختلاف می تواند کمک کننده باشد.

زمان بندی و هزینه های مرتبط با انحصار وراثت

آگاهی از زمان بندی و هزینه های احتمالی فرآیند انحصار وراثت به وراث کمک می کند تا با آمادگی و برنامه ریزی بهتری این مسیر را طی کنند. مدت زمان و میزان هزینه ها، تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می گیرند که شناخت آن ها ضروری است.

مدت زمان تقریبی برای انحصار وراثت

مدت زمان لازم برای دریافت گواهی انحصار وراثت می تواند متغیر باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد:

• انحصار وراثت محدود: برای اموالی که ارزش آن ها کمتر از 500 هزار تومان است، معمولاً فرآیند سریع تر انجام می شود. در صورتی که مدارک کامل باشند و پرونده بدون چالش پیش برود، این نوع گواهی می تواند در حدود 10 روز تا 1 ماه صادر شود.
• انحصار وراثت نامحدود: به دلیل الزام به انتشار آگهی در روزنامه کثیرالانتشار و مهلت یک ماهه پس از آن برای اعتراض احتمالی، این فرآیند طولانی تر خواهد بود. معمولاً 2 تا 3 ماه زمان برای صدور گواهی انحصار وراثت نامحدود نیاز است.

علاوه بر نوع گواهی، عوامل دیگری نیز می توانند بر طولانی شدن فرآیند تأثیر بگذارند:

• نقص مدارک: هرگونه کمبود یا اشکال در مدارک ارائه شده می تواند منجر به توقف پرونده و نیاز به رفع نقص شود.
• اختلافات وراث: وجود هرگونه اختلاف یا عدم همکاری میان وراث، می تواند فرآیند را به شدت کند کند و حتی به طرح دعاوی جداگانه حقوقی منجر شود.
• وجود طلبکاران: اگر متوفی بدهکار بوده و طلبکاران برای دریافت مطالبات خود اقدام کنند، ممکن است پرونده پیچیده تر شود.
• پیچیدگی اموال: در مواردی که اموال متوفی شامل انواع مختلفی از دارایی ها (مانند املاک متعدد در شهرهای مختلف، سهام پیچیده و غیره) باشد، شناسایی و ارزیابی آن ها زمان بر خواهد بود.

هزینه های دولتی و قانونی

در فرآیند انحصار وراثت، ورثه با چند دسته هزینه روبرو می شوند:

1. هزینه ثبت دادخواست: این مبلغ در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی دریافت می شود و هر ساله توسط قوه قضاییه تعیین و اعلام می گردد.
2. هزینه استشهادیه محضری: برای تنظیم و تأیید استشهادیه در دفتر اسناد رسمی، باید هزینه ای پرداخت شود.
3. هزینه انتشار آگهی روزنامه (برای انحصار وراثت نامحدود): همانطور که ذکر شد، این هزینه معمولاً توسط شورای حل اختلاف پرداخت می شود و مستقیم از وراث دریافت نمی گردد، اما در برخی موارد ممکن است متقاضی مجبور به پرداخت آن باشد.

هزینه های وکیل (در صورت استفاده)

در صورت

مالیات بر ارث

نقش وکیل در فرآیند انحصار وراثت: یک همراه مطمئن

فرآیند انحصار وراثت، همانطور که توضیح داده شد، شامل جزئیات حقوقی و اداری بسیاری است که می تواند برای افراد ناآشنا با قوانین، پیچیده و طاقت فرسا باشد. در چنین شرایطی، بهره گیری از

مزایای استفاده از خدمات وکیل

استفاده از وکیل در پرونده انحصار وراثت مزایای قابل توجهی دارد:

1. تسریع در فرآیند: وکیل با آگاهی کامل از رویه های قانونی و اداری، می تواند مراحل را با سرعت و دقت بیشتری پیگیری کند. این موضوع به ویژه در مواردی که زمان اهمیت دارد، بسیار حائز اهمیت است.
2. دقت و جلوگیری از خطا: قوانین ارث پیچیدگی های خاص خود را دارند. یک وکیل متخصص می تواند از بروز اشتباهات حقوقی در تنظیم دادخواست، جمع آوری مدارک یا تعیین سهم الارث جلوگیری کند.
3. کاهش استرس و فشار روانی: وراث، به خصوص در دوران سوگ، ممکن است توانایی پیگیری امور اداری پیچیده را نداشته باشند. سپردن کار به وکیل، بار سنگینی را از دوش آن ها برمی دارد و به آن ها اجازه می دهد تا با آرامش بیشتری به مسائل شخصی خود بپردازند.
4. مدیریت اختلافات: در صورت وجود اختلاف نظر یا عدم همکاری میان وراث، وکیل می تواند به عنوان میانجی عمل کرده و با ارائه راهکارهای حقوقی، به حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات کمک کند.
5. صرفه جویی در زمان و هزینه: با اینکه استخدام وکیل هزینه ای را به همراه دارد، اما دقت و سرعت عمل او می تواند از اتلاف وقت و تحمیل هزینه های ناشی از اشتباهات یا تأخیر در آینده جلوگیری کند.

چه زمانی حضور وکیل ضروری تر می شود؟

اگرچه استخدام وکیل در هر پرونده ای می تواند مفید باشد، اما در برخی شرایط،

• پیچیدگی پرونده: زمانی که اموال متوفی بسیار زیاد و متنوع باشد، یا متوفی در چندین کشور دارایی داشته باشد، یا روابط خویشاوندی وراث پیچیده باشد، کمک وکیل متخصص حیاتی است.
• اختلافات میان وراث: اگر وراث بر سر سهم الارث، نحوه تقسیم اموال یا سایر مسائل مربوط به ارث، اختلاف داشته باشند، وکیل می تواند به عنوان نماینده قانونی یکی از طرفین یا به عنوان میانجی، به حل و فصل اختلافات کمک کند.
• عدم دسترسی به مدارک: در مواردی که وراث به دلیل عدم آگاهی یا دسترسی نداشتن به مدارک لازم، در جمع آوری آن ها دچار مشکل هستند، وکیل می تواند راهنمایی ها و اقدامات لازم را انجام دهد.
• کمبود زمان یا دانش حقوقی: افرادی که به دلیل مشغله کاری زیاد یا نداشتن دانش حقوقی کافی، قادر به پیگیری پرونده نیستند، می توانند این مسئولیت را به وکیل بسپارند.
• وجود بدهی یا طلبکاران: اگر متوفی بدهی های قابل توجهی داشته باشد یا ورثه از وجود طلبکاران مطلع باشند، وکیل می تواند بهترین راهکارهای حقوقی را برای مدیریت این مسائل ارائه دهد.

نمونه دادخواست انحصار وراثت

دادخواست انحصار وراثت، سندی است که به موجب آن، وراث یا وکیل آن ها، رسماً از شورای حل اختلاف درخواست صدور گواهی انحصار وراثت را می نمایند. تکمیل دقیق این دادخواست، از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه، اجزای اصلی یک نمونه دادخواست انحصار وراثت ارائه شده است تا وراث با ساختار کلی آن آشنا شوند.

اجزای اصلی یک دادخواست انحصار وراثت

یک دادخواست انحصار وراثت معمولاً از بخش های زیر تشکیل شده است:

1. خواهان: مشخصات کامل فرد یا افرادی که دادخواست را تقدیم می کنند (یکی از وراث کافی است).
2. خوانده: در دادخواست انحصار وراثت، عموماً شخص خاصی به عنوان خوانده وجود ندارد. گاهی اوقات سایر وراث به عنوان خوانده درج می شوند، اما در ماهیت دعوا، هدف احراز وراث است نه طرح دعوا علیه شخص خاص.
3. وکیل یا نماینده قانونی: در صورت وجود وکیل، مشخصات او درج می شود.
4. خواسته یا موضوع و بهای آن: درخواست اصلی، یعنی تقاضای صدور گواهی انحصار وراثت.
5. دلایل و منضمات دادخواست: لیستی از تمامی مدارک پیوست شده به دادخواست (مانند گواهی فوت، شناسنامه ها، عقدنامه و غیره).
6. شرح دادخواست: متن اصلی دادخواست که در آن فوت متوفی، مشخصات او، تاریخ و محل فوت و اسامی وراث حین الفوت ذکر می شود.

نمونه دادخواست انحصار وراثت:

خواهان: (نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، کد ملی، تاریخ تولد، شغل، نشانی کامل)

خوانده: (نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، کد ملی، تاریخ تولد، شغل، نشانی کامل سایر وراث. در صورت کثرت وراث، می توان به صورت سایر وراث مرحوم [نام متوفی] اکتفا کرد و مشخصات تفصیلی را در بخش شرح دادخواست آورد. در ماهیت دعوای انحصار وراثت، خوانده ای به معنای واقعی وجود ندارد.)

وکیل یا نماینده قانونی: (نام و نام خانوادگی وکیل، شماره پروانه، نشانی، شماره تماس) (در صورت داشتن وکیل)

خواسته یا موضوع و بهای آن:
تقاضای صدور گواهی انحصار وراثت.

دلایل و منضمات دادخواست:
1. گواهی فوت شماره [شماره گواهی فوت] مورخ [تاریخ فوت]
2. تصویر برابر اصل شناسنامه و کارت ملی متوفی
3. تصویر برابر اصل شناسنامه و کارت ملی خواهان
4. تصویر برابر اصل شناسنامه و کارت ملی سایر وراث
5. تصویر برابر اصل عقدنامه دائمی متوفی (در صورت وجود همسر)
6. تصویر برابر اصل وصیت نامه (در صورت وجود)
7. استشهادیه محضری گواهی انحصار وراثت
8. رسید پرداخت هزینه های دادرسی

شرح دادخواست:
با سلام و احترام،
به استحضار ریاست محترم شورای حل اختلاف [نام حوزه قضایی مربوطه] می رساند:
شادروان جناب/خانم [نام و نام خانوادگی متوفی] فرزند [نام پدر متوفی]، به شماره شناسنامه [شماره شناسنامه متوفی] و کد ملی [کد ملی متوفی]، متولد [تاریخ تولد متوفی]، در تاریخ [تاریخ فوت] در اقامتگاه خود واقع در [آدرس آخرین محل اقامت متوفی] دار فانی را وداع گفته اند. ایشان پیرو مذهب [نام مذهب] بوده اند.
ورثه حین الفوت شادروان نامبرده عبارتند از:
1. اینجانب [نام خواهان] (نسبت: [فرزند/همسر/پدر/مادر متوفی])
2. جناب/خانم [نام وارث 2] (نسبت: [فرزند/همسر/پدر/مادر متوفی])
3. جناب/خانم [نام وارث 3] (نسبت: [فرزند/همسر/پدر/مادر متوفی])
(و سایر وراث با ذکر نسبت خویشاوندی)

دارایی های متوفی شامل [به صورت کلی نوع اموال را ذکر کنید، مثلاً: یک دستگاه آپارتمان، یک حساب بانکی، تعدادی سهام و ...] می باشند.

لذا با توجه به مراتب فوق و به منظور تعیین رسمی وراث و سهم الارث هر یک و امکان تقسیم قانونی ماترک، از آن مقام محترم تقاضای رسیدگی و صدور گواهی انحصار وراثت را دارم.

با تشکر و احترام
[امضاء و نام و نام خانوادگی خواهان یا وکیل]
[تاریخ]

تهیه دقیق دادخواست و پیوست کردن تمامی مدارک لازم، کلید اصلی در شروع و پیشبرد موفقیت آمیز فرآیند انحصار وراثت است؛ بنابراین، توصیه می شود از راهنمایی متخصصان حقوقی در این مرحله بهره گرفته شود.

سخن پایانی

مراحل گرفتن انحصار وراثت، هرچند ممکن است در نگاه اول مسیری پر پیچ و خم به نظر برسد، اما با آگاهی از گام های قانونی و جمع آوری دقیق مدارک، می توان آن را با اطمینان بیشتری پیمود. این فرآیند حقوقی، سنگ بنای هرگونه اقدام بعدی برای تقسیم عادلانه و قانونی دارایی های باقی مانده از متوفی است و نقش حیاتی در جلوگیری از بروز اختلافات و حفظ حقوق تمامی وراث دارد. از دریافت گواهی فوت و تهیه استشهادیه محضری گرفته تا ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی و پیگیری در شورای حل اختلاف، هر مرحله نیازمند توجه و دقت فراوان است.

در شرایطی که پیچیدگی پرونده، عدم همکاری وراث یا کمبود زمان، چالش هایی را برای بازماندگان ایجاد می کند، بهره مندی از مشاوره و خدمات یک وکیل متخصص در امور ارث، می تواند راهگشای بسیاری از مسائل باشد. وکیل با تسلط بر قوانین و رویه های اداری، نه تنها به تسریع فرآیند کمک می کند، بلکه از بروز خطاهای احتمالی نیز جلوگیری می نماید و آرامش خاطر بیشتری را برای وراث به ارمغان می آورد. به یاد داشته باشید که در این مسیر، آگاهی، دقت و در صورت لزوم، کمک گرفتن از متخصصان، به شما کمک خواهد کرد تا مراحل انحصار وراثت را به بهترین شکل ممکن و با حداقل دغدغه طی کنید.